در کتابی که دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت اخیراً با عنوان "راهنمای تغذیه صحیح در ماه مبارک رمضان" منتشر نموده و فایل الکترونیکی آن را نیز در سایت خود قرار داده، آمده است:

"عبادت هایی که بعد از افطار در ماه مبارک رمضان انجام می شود به متابولیسم غذا کمک می کند. در نماز خواندن تمام ماهیچه ها و مفاصل درگیر هستند و می توانند جانشین یک ورزش با شدت متوسط باشد که کالری مصرف می شود."(1)

اینکه متون علمی سکولار نباشد و به جای پرداختن صرف به هستی و چرایی آن، به خالق هستی و هدف از خلقت بپردازد، امری پسندیده ایست اما با اینچنین به زیر کشیدن فلسفه نماز، بی درنگ یاد دیدگاه های التقاطی ناشی از علم زدگی و غرب گرایی مهندس بازرگان در کتاب "راه طی شده " افتادم که اروپاییان را در خط انبیاء می دانست چرا که حمام رفتن صبحگاه آنان را به منزله وضو و غسل می شمارد و خواندن سر مقاله روزنامه صبح را به منزله نماز و خواندن مقالات و اطلاعات دیگر را حکم تعقیبات نماز و روزنامه نیم روز خواندن و به اخبار گوش دادن را صلوة الوسطی و کتاب خواندن بعد از ناهار را در حکم تعقیبات ظهر می داند و خوابیدنشان را همان هشت ساعت خواب شرعی مؤمنان که عبادت هم هست، می شمارد و به قمار خانه و می خانه و رقاص خانه رفتنشان را بسیار اندک و غیر قابل ملاحظه می داند و ورزش و تئاتر و موزه رفتن شبانه شان را هم در حکم امور مستحبه می شمارد!!!(2)

در کتابی که در دوران دانشجویی در نقد دیدگاه های عقیدتی نهضت آزادی خواندم، اینچنین آمده است: "مهندس مهدی بازرگان را که «پدر روشن فکری دینی» در ایران نام نهاده اند در مجموعه نوشته های خود، به ویژه کتاب «راه طی شده» تلاش دارد تا ایمان به خدا و معارف دینی را از راه علوم تجربی، تفسیر نموده و حقانیت آن را اثبات کند امّا باید توجه داشت که روش علوم تجربی و نگرش علمی به معارف و مفاهیم معنوی دین اسلام باعث خواهد شد که نارسایی ها و کاستی های روش علوم تجربی به مفاهیم مکتبی اسلام سرایت کرده و منشاء انحراف گردد.
مهندس بازرگان، همواره به غرب و اندیشه غربیان به دیده احترام و اشتیاق می نگرد و تلاش دارد تا اصول و مبانی فرهنگ اسلامی را به هر وسیله ای که ممکن است با تفکر و اندیشه غربی ها منطبق سازد.
اما به تعبیر استاد شهید مطهری، جهان بینی علمی، متزلزل و بی ثبات است و نمی تواند پایگاه ایمان واقع شود."(3)

-----------------
1- صفحه 18 کتاب مذکور و به عبارتی صفحه 22 فایل PDF آن
2- راه طی شده-مهندس بازرگان-صفحه 76
3-نهضت آزادی، مروری بر تاریخچه، ماهیت و عملکرد(از سری انتشارات کتاب صبح)- صفحات 96 و 111